Hogaamiyaha xisbiga WADDANI, Md. Xirsi Cali Xaaji Xasan, ayaa dadweynaha deegaanka Salaxlay ugu baaqay inay u codeeyaan isbadalkaa xisbiga WADDANI uu wado ee uu doonayo inuu dalka ka dhaliyo, waxaanu tilmaamay in dhamaan wadooyinkii socday ay istaageen markii Kulmiyaha cusbi uu yimid.
Xirsi Cali Xaaji Xasan, Hogaamiyaha xisbiga WADDANI ayaa sidoo kale khudbadan uu u jeediyey taageerayaasha xisbiga WADDANI iyo xildhibaanada golaha deegaanka Salaxlay ee ku soo biiray xisbiga WADDANI, waxa uu ku soo hal qaaday oo uu kaga hadlay, arimo ay ka mid yihiin dekeda Berbera intii DP World ay la wareegtay oo uu sheegay inay xidhantay iyo sidoo kale dhaqaalihii dalka hoos u dhac weyni la soo darsay, sicir bararka iyo xaaladaha dalka ka jira.
Hogaamiyaha xisbiga WADDANI Xirsi Cali Xaaji Xasan, isagoo arimahaasi ka hadlayana, waxa uu yidhi “..Dhamaan dadka reer salaxlay, Xildhibaanada halkan jooga, Madax-dhaqameedyada iyo madaxa kale ee halkan joogtaba waan idin Salaamayaa Salaanta Islaamka, waxaan leeyahay soo dhawaada xildhibaanada qiimaha badan ee isbadalka muujiyey, ee horkacaya Salaxlay ee doonaya in isbadal la dhaliyo, waxaan leeyahay soo dhawaada isbadal ayaynu wada dhalinaynaa, insha alaahu tacaalaa.
Idin odhan mayno sida qoralada KULMIYE guusha soo raaca, balse waxaanu idin leenahay guusha nala dhaliya, kaama buuxee halkan waa lagaaga baahan yahay, waxaan leeyahay dadka reer Salaxlay sidaa xildhibaanadu muujiyeen iyo dareenkaa ay muujiyeen, idinkuna ka dhabeeya maadaama oo aad tihiin dadkii soo doortay oo isbadalka u codeeya, xisbiyada Mucaaridka u codeeya, macal faysal u codeeyoo, laakiinse Waddani u badiya, waa halkuu u dhashoo Faysal la qadin maayee, Cadaalada waa halkaynu ka bilaabayno, saw halkan umuu dhalan Faysal, isagana u codeeya anagana noo badiya, Kulmiyana waatii laga waramaye KULMIYE-na iska ilaaliya.
Waxaan leeyahay dadka reer Salaxlay dareenkiinaa na soo jiitay, qoraxduna na dhibi mayso, anaga waliba maa naloo dalaalimeeyee idinkaa qoraxda taagan oo aanu idiin dedejinaynaa hadalka, waxaanan ku soo ururinayaa. KULMIYE waxa uu jecel yahay inuu yidhaahdo waxbaan qabtay, aadbaa loogu talax tagayoo ka midbaan ahaa Kulmiyihii khayrka qabay aniga ka la sheegayo kama mid ihi, Ismaaciil saaxiibkay ayaa sheegayoo yidhi ‘dee Xirsi kamuu tageen hadii meesha khayr ku hadhaye’, Khayr Madaxweyne ayaa ku hadhsanaayoo iyo runtii saaxiibo ila mid ahaa oo joogayoo.
Laakiinse Kulmiyaa wax qabtay ila yidhaa ayay doonayaan, Waddadan aynu soo marnay ee aanu dhisi jirnay in la yidhaahdo Kulmiyaa qabtay ayay doonayaan bal hada day, Markii Kulmiyahan cusbi yimid ayay istaaagtayoo dooni maayaan, bal u fiirso madaxadu waxay la timaaadaa Ba’ ama Badhaadhe iyo barkhad ayay la timaadaa.
Qaar cusub ayaa loo cumaamadayoo la yidhi waa la dooranayaa, Madaxweynaha waanu ku mahadinaynaa anaguna waanu kula shaqaynaynay, idnkana waatii wadada la idiin dhisayey, bal hada u fiiro kuwa cusub ee codka idinka doonayaa wadadii ayay idinka joojiyeen, Wadadii miyey socotaa, kuwo badan oo soconayeyna ma socdaan oo mid kaliyii ma socoto, waxaanay doonayaan in intii hore ee aanu dhisnay ay sheegtaan oo wax idinkaga doonaan.
Waxaan idin siinayaa tusaale kale, waxa jirtay dhaqaalaha waa la kordhiyey markii aanu joognay, waxa la gaadhsiiyey in maaliyadu korodho oo miisaaniyada dalku (budget-ku) aad u kordho, oo shilinkii 6,000 ahaa inuu kordho oo 10,000 uu noqdo, boqolkiiba konton ama boqolkiiba afartan wax ku dhaw ayaa kordhay.
Markaa Maaliyadii ahayd 250,000,000, waxay ku soo dhacaysaa 170,000,000 ama 180,000,000 wax la mid ah. Bal u fiirso KULMIYE dooni maayoo haday si fiican u socotay oo Wasiirka Maaliyadu uu khayr qabay, balaayada u timid ee halkaa gaadhsiisay in la sheego KULMIYE dooni maayoo waxa uu doonayaa in la yidhaahdo- ‘..Kulmiyaa wax qabtay, waxa uu doonayaa inuu yidhaahdo dakadii Berbera DP World ayaanu keenoo, dekedii waanu horumarinay’- inay xidhan tahay oo maraakiibtii saddex bilood ay taagan tahayna waydinkii dhagaysanayey oo BBC-da dhagaysanayey inay xidhan tahay oo albaabadaba loo laabay. Waxa la lahaa khayrbaa la gaadhayaa oo badhaadhe ayaa la gaadhayaa miyeynu haynaa, anagu DP World waxba colaysan maynoo dunidaba way ka shaqaysaaye Kulmiyuun-baa leh ilayn iyaguunbaa inoo keenaye.
Bal u fiirso saw maan odhan madaxdu waxay keentaa Barkhad iyo Badhaadhe ama ba’ iyo hoog, waydinkii ogaayo Madaxweynuhu labadii sanadood ee u horaysay ee uu dalka yimid, waxaan Illaahay Subxaanahuu Wa tacaalaa aan hortiisa u furayaa, Axmed Rooblaad u bixiseenoo in badan roobka ayaa qaadi waayey, hada roobka Illaahay ayaa keeno oo qof ma bixiyo, laakiinse Illaahay SWT madaxda qofba in buu raaciyaa.”. Ayuu yidhi hogaamiyaha xisbiga WADDANI, Xirsi Cali Xaaji Xasan.